Spraak
Mensen communiceren op verschillende manieren. Spraak maakt gebruik van zinnen bestaan uit woorden, lettergrepen en letters, met unieke klanken (fonemen). Vanaf de geboorte communiceren ouders met hun kinderen via spraak, waarbij kinderen de klanken leren door na te doen. Verkeerd uitgesproken letters of combinaties kunnen de betekenis van woorden veranderen, wat leidt tot communicatieve problemen. Dit voorkomt dat het kind of volwassene duidelijk maakt wat hij/zij bedoelt en kan leiden tot misverstanden. Er zijn diverse factoren die spraakproblemen kunnen veroorzaken.
Vertraagde Spraakontwikkeling
Vertraagde spraakontwikkeling
We spreken van een vertraagde spraakontwikkeling wanneer een jong kind duidelijk achterblijft bij leeftijdsgenootjes. Het kind spreekt dan opvallend minder of soms nog niet. Hierbij kan gedacht worden aan enkele woorden of korte zinnen. Het is voor de omgeving lastig om het kind te verstaan en te begrijpen. Een vertraagde spraakontwikkeling kan samenhangen met ander stoornissen of een algehele achterstand. Het kan zijn dat er geen duidelijke oorzaak gevonden wordt voor de spraakproblemen.
Wat doet de logopedist
Wat doet de logopedist?
De logopedist doet uitgebreid onderzoek naar de spraak van het kind. De logopedist gebruikt gestandaardiseerde testen en er wordt indien nodig aanvullend onderzoek gedaan. De logopedische behandeling is indirect en/of direct. Bij indirecte therapie geeft de logopedist advies aan ouders hoe zij de spraak van hun kind het beste kunnen stimuleren. De directe logopedische behandeling richt zich op het kind zelf. De logopedist traint de aspecten waar kind problemen mee ondervindt.
Ontwikkelingsdyspraxie
Het leren praten verloopt niet altijd volgens de normale ontwikkeling. Het kan ook moeizaam verlopen. Een mogelijke oorzaak hiervan noemen we ontwikkelingsdyspraxie. Dit is een stoornis die te maken heeft met de spraakbewegingen. Het programmeren, afstemmen en controleren van de mondbewegingen die nodig zijn voor het spreken verlopen niet op de juiste manier. De klanken die het kind uitspreekt zijn soms onherkenbaar of ze komen op een andere plaats in het woord voor. Bij deze stoornis komt ook vaak voor dat er andere problemen in het mondgebied kunnen zijn zoals eten, drinken, blazen en zuigen. Kinderen met deze stoornis hebben hulp nodig van een deskundige, want het gaat om een stoornis die niet vanzelf over gaat.
Wat doet de logopedist?
Allereerst zal de logopedist uitgebreid onderzoek doen naar de spraak en de mondmotoriek van het kind. Ook zal zij het eet- en drinkgedrag van het kind observeren. Het kan mogelijk zijn dat er nader onderzoek wordt gedaan door een medisch specialist. De logopedische behandeling richt zich op het leren aansturen van de spraakbewegingen. De tong, lippen, kaken en het gehemelte worden ook getraind om de bewegingen zo nauwkeurig mogelijk te maken. Tevens worden er aan de spraakklanken ook gebaren of symbolen gekoppeld. De duur van de logopedische behandeling hangt af van de ernst van het probleem.
Slissen en Lispelen
Lispelen of slissen wordt de /s/ of andere klanken verkeerd uitgesproken. Dit hangt vaak samen met te slappe tongspieren, weinig beheersing van de tongmotoriek en het verkeerd aanleren van de /s/. Bij ernstige gevallen heeft het lispelen of slissen invloed op de verstaanbaarheid omdat de /s/ onzuiver wordt gehoord. Als ouder kan je het lispelen opmerken. Het is te zien aan de manier van spreken. Tijdens het spreken gaat de tong te veel naar voren waardoor de tong zichtbaar naar voren komt. Dit kan ook bij andere klanken zo zijn. Lispelen en slissen gaat dikwijls samen met afwijkende mondgewoonte, zoals duim- en vingerzuigen. Dit probleem kan op alle leeftijden voorkomen.
Wat doet de logopedist?
De logopedist doet uitgebreid onderzoek naar het lispelen en slissen. Daarna wordt de behandeling gestart. Het resultaat van de behandeling hangt af van de ernst van het slissen, factoren zoals leeftijd, motivatie en inzet.